Σαν Σήμερα...(από το ιστορικό αρχείο της ΕΡΤ)

17 Νοεμβρίου

το 1503... γεννιέται ο Άντζελo Μπρονζίνο, Ιταλός μανιεριστής ζωγράφος, ο οποίος υπήρξε μαθητής και συνεργάτης του Ποντόρμο.

το 1558... πεθαίνει σε ηλικία 42 ετών η βασίλισσα Μαίρη Α', μονάρχης της Αγγλίας και της Ιρλανδίας από το 1553, και τη διαδέχεται στο θρόνο η 25χρονη ετεροθαλής αδελφή της Ελισάβετ, κόρη του Ερρίκου Η' και της τραγικής Αννας Μπολέιν. Επί των ημερών της Ελισάβετ Α', η Αγγλία θα κυριαρχήσει στον κόσμο.

το 1717... γεννιέται στο Παρίσι ο Γάλλος εγκυκλοπαιδιστής και φιλόσοφος του διαφωτισμού Ζαν Λε Ροντ Ντ' Αλαμπέρ. Υπήρξε μαθηματικός φυσικός και μηχανικός. Διετύπωσε σημαντικές θεωρίες στον τομέα της άλγεβρας και της φυσικής, ενώ υπήρξε και ένας από τους δημιουργούς της "Εγκυκλοπαίδειας".

το 1790... γεννιέται στη Γερμανία ο μαθηματικός και θεωρητικός της αστρονομίας Αύγουστος Φερδινάνδος Μέμπιους. Δίδαξε στη Λειψία αστρονομία και υπήρξε διευθυντής του αστεροσκοπείου της. Παράλληλα μελέτησε πολλά γεωμετρικά προβλήματα.

το 1796... ο Ναπολέων υψώνει τη γαλλική σημαία μετά τη νίκη του στρατού του επί των Αυστριακών στη γέφυρα του Αρκολί στην Ιταλία.

το 1796... πεθαίνει σε ηλικία 67 ετών η αυτοκράτειρα της Ρωσίας Μεγάλη Αικατερίνη Β'. Φιλοδόξησε να κάνει την Ελλάδα υποτελές βασίλειο στη Ρωσία, αναστάτωσε τους Έλληνες με τα ορλωφικά και τους εγκατέλειψε στο τουρκικό μαχαίρι. Ανέβηκε στο θρόνο το 1762 σε ηλικία 33 ετών.

το 1800... για πρώτη φορά συνεδριάζει το Κογκρέσο των ΗΠΑ στο Καπιτώλιο.

το 1800... ο Τζον Άνταμς γίνεται ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος, που κατοικεί στον Λευκό Οίκο.

το 1815... η Ρωσία και η Βρετανία υπογράφουν Συνθήκη στο Παρίσι, σύμφωνα με την οποία τα Ιόνια Νησιά αποτελούν ελεύθερο κράτος με το όνομα "Ηνωμένα Κράτη τω Ιονίων Νήσων" και υπό την αποκλειστική προστασία της Βρετανίας.

το 1816... γεννιέται ο Αυστριακός συνθέτης και ιστορικός της μουσικής Αουγκούστ Βίλεμ Άμπρος.

το 1820... ο πλοίαρχος Ναθάνιελ Πάλμερ γίνεται ο πρώτος Αμερικανός που αντικρίζει την Ανταρκτική.

το 1821... απελευθερώνεται η Άρτα από επαναστάτες Σουλιώτες και Αιτωλοακαρνάνες υπό το Γεώργιο Βαρνακιώτη.

το 1839... κάνει πρεμιέρα η πρώτη όπερα του Ιταλού συνθέτη Τζουζέπε Βέρντι, "Oberto, conte di San Bonifacio",στη Σκάλα του Μιλάνο.

το 1869... ανοίγει η διώρυγα του Σουέζ, μήκους 168 χμ, η οποία ενώνει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα.

το 1869... ο Βρετανός Τζέιμς Μούρ κερδίζει τον πρώτο ποδηλατικό αγώνα, που έχει διαδρομή 123 χιλιόμετρα, από το Παρίσι μέχρι την Ρουέν.

το 1887... γεννιέται ο στρατάρχης Μπέρναρντ Μοντγκόμερι, γνωστός και ως Μόντι, που οδήγησε τις βρετανικές δυνάμεις σε θρίαμβο κατά των Γερμανών στη βόρεια Αφρική κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

το 1888... ο Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόσφσκι διευθύνει στην Πετρούπολη την πρώτη ερμηνεία της Πέμπτης Συμφωνίας του.

το 1895... γεννιέται ο Μεξικανός συγγραφέας Γκρεγκόριο Λόπες Ι Φουέντες.

το 1901... γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης Λι Στράσμπεργκ, ο οποιος υπήρξε εμπνευστής της υποκριτής τεχνικής που είναι γνωστή ως η "Μέθοδος". Το 1951 έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής του διάσημου πλέον Actor's Studio στη Νέα Υόρκη, ενώ το 1969 ίδρυσε θεατρικό ινστιτούτο που έφερε το όνομα του.

το 1903... η Δαχομέη (σημερινό Μπενίν) γίνεται γαλλικό προτεκτοράτο.

το 1903... το Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα διασπάται στους Μπολσεβίκους (που στα ρωσικά σημαίνει "πλειοψηφία") και στους Μενσεβίκους ("μειοψηφία").

το 1904... αντάρτικο σώμα 40 ανδρών, υπό τον ανθυπολοχαγό Γ. Τσόντο (Βάρδα), εισέρχεται στη Μακεδονία προκειμένου να οργανώσει τον αγώνα κατά των ξένων κομιτάτων.

το 1904... γεννιέται ο Ιάπωνας γλύπτης Ισάμου Νογκούτσι.

το 1906... γεννιέται ο Ιάπωνας Σοϊτσίρο Χόντα, πρωτοπόρος μηχανικός, ο οποίος ίδρυσε την ομώνυμη βιομηχανία το 1948.

το 1911... απογραφή στην Ιταλία ανεβάζει τον πληθυσμό της χώρας σε 34.686.653 άτομα. Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί αύξηση κατά 6,8%.

το 1917... πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών ο Γάλλος γλύπτης, Αύγουστος Ρενέ Ροντέν, δημιουργός του διάσημου "Φιλιού" και του "Στοχαστή", τον οποίο δημιούργησε το 1880.

το 1918... κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου τα γερμανικά στρατεύματα εγκαταλείπουν τις Βρυξέλες.

το 1920... η Αγγλία και η Γαλλία συμφωνούν στην επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου, υπό τον όρο η Ελλάδα να οργανώσει μεγάλη τακτική επίθεση του στρατού της στη Μικρά Ασία εναντίον του Κεμάλ Ατατούρκ.

το 1925... γεννιέται ο ηθοποιός Ροκ Χάντσον στο Ιλλινόις.

το 1929... ο Στάλιν διαγράφει τον Μπουχάριν και πολλούς ηγέτες από το ΚΚΣΕ.

το 1932... αρχίζουν στο Λονδίνο οι εργασίες της Γ' Συνόδου Στρογγυλής Τραπέζης, με θέμα το πολιτικό μέλλον της Ινδίας.

το 1936... πεθαίνει ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπαναστασίου, πρωτεργάτης της αγροτικής μεταρρύθμισης, που απέδωσε τα τσιφλίκια στους καλλιεργητές.

το 1941... ο Αμερικανός πρέσβης στο Τόκιο διαμηνύει στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι, υπάρχουν πληροφορίες για επικείμενη επίθεση των Ιαπώνων ενατίον του Περλ Χάρμπορ. Οι προειδοποιήσεις του θα αγνοηθούν.

το 1941... πραγματοποιείται μεγάλη φοιτητική απεργία στην Αθήνα, με αιτήματα τη βελτίωση της σίτισης και την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος για διευκόλυνση της μελέτης.

το 1942... γεννιέται στη Νέα Υόρκη ο Αμερικανός σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορτσέζε.

το 1942... στη Γαλλία ο Πιερ Λαβάλ αναλαμβάνει πλήρη εξουσία από τον Πετέν. Ο ναύαρχος Νταρλάν εκδιώκεται.

το 1943... γεννιέται η ηθοποιός και μοντέλο Λορίν Χάτον.

το 1944... γεννιέται ο Αμερικανός κωμικός ηθοποιός Ντάνι Ντε Βίτο στο Νιου Τζέρσεϋ.

το 1950... ο ΟΗΕ συμφωνεί για την ανεξαρτησίας της Λιβύης.

το 1954... ανεξαρτητοποιούνται 23 βουλευτές του Ελληνικού Συναγερμού.

το 1954... η "L' Equipe", ίσως η μεγαλύτερη αθλητική εφημερίδα της Ευρώπης, δημοσιεύει την αναγγελία της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Διασυλλογικού Πρωταθλήματος, το γνωστό Κύπελλο Πρωταθλητριών.

το 1954... ο γκόλφερ Arnold Palmer γίνεται επαγγελματίας όταν υπογράφει συμβόλαιο με την εταιρεία Wilson Sporting Goods.

το 1958... γεννιέται η ηθοποιός Μαίρη Ελίζαμπεθ Μαστραντόνιο.

το 1959... πεθαίνει ο Βραζιλιάνος κλασικός συνθέτης Εϊτόρε Βίλα Λόμπος, ο οποίος έγραψε σημαντικά έργα για κιθάρα.

το 1960... γεννιέται η Ρου Πολ (ψευδώνυμο του Αντρέ Τσάρλς), η πιο διάσημη τρανσέξουαλ show woman.

το 1961... συλλαμβάνεται ο Ανρί Μανουρί, υπεύθυνος για την απόπειρα δολοφονίας κατά του Γάλλου Προέδρου Σαρλ ντε Γκολ.

το 1964... η Βρετανία ανακοινώνει ότι θα απαγορεύσει τις εξαγωγές όπλων στη Νότια Αφρική.

το 1966... γεννιέται η Γαλλίδα ηθοποιός Σοφί Μαρσό.

το 1966... γεννιέται ο Αμερικανός τραγουδιστής και κιθαρίστας Τζεφ Μπάκλεϊ.

το 1968... ο Αλέξανδρος Παναγούλης καταδικάζεται δις εις θάνατο για την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γεώργιου Παπαδόπουλου.

το 1969... οι ΗΠΑ και η ΕΣΣΔ αρχίζουν συνομιλίες στο Ελσίνκι για τον περιορισμό των όπλων.

το 1970... ο Ντάγκλας Ενγκελμπαρτ παίρνει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το πρώτο "ποντίκι" για υπολογιστή, το οποίο είχε ο ίδιος εφεύρει επτά χρόνια νωρίτερα.

το 1970... το μη επανδρωμένο διαστημικό εξερευνητικό σκάφος Λούνα 17 των Σοβιετικών απελευθερώνει στην Κοιλάδα των Καταιγίδων στην επιφάνεια της Σελήνης το Λουνοκχοντ 1 το πρώτο αυτοκινούμενο όχημα που λαμβάνει εντολές από το κέντρο έλέγχου στη Γη.

το 1972... στην Αργεντινή, στο Μπουένος Άιρες, χιλιάδες άτομα επευφημούν τον Χουάν Περόν, που επιστρέφει μετά από εξορία 17 χρόνων.

το 1973... τα μεσάνυχτα τα τανκ περικυκλώνουν το Πολυτεχνείο, προκειμένου να καταστείλουν τη φοιτητική εξέγερση κατά της δικτατορίας. Οι φοιτητές καλούν τους στρατιώτες να ενωθούν μαζί τους. Ξημερώματα ένα τανκ γκρεμίζει την κεντρική πύλη περνώντας πάνω από τα σώματα όσων ήταν σκαρφαλωμένοι πάνω της και αφήνει πίσω του νεκρούς και τραυματίες. Η χούντα ανακοινώνει 16 νεκρούς, ενώ επανέρχεται ο στρατιωτικός νόμος από την κυβέρνηση Μαρκεζίνη.

το 1974... στις πρώτες ελεύθερες εκλογές που γίνονται στην Ελλάδα μετά το 1964, πρώτο κόμμα αναδεικνύεται η ΝΔ του Κωνσταντίνου Καραμανλή με ποσοστό 54,37%, δεύτερο η Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις με 20,42% και τρίτο το ΠΑΣΟΚ με 13,58%.

το 1979... στη Νέα Υόρκη κάνει πρεμιέρα η ταινία "Το Ρόδο", με πρωταγωνίστρια την Μπέτι Μίντλερ και θέμα τη ζωή της Τζάνις Τσόπλιν.

το 1981... εκλέγεται πρόεδρος της Βουλής ο Γιάννης Αλευράς.

το 1981... ο Bill Cartwright των NY Knicks ισοφαρίζει το 20χρονο ρεκόρ ευστοχίας σε ελεύθερες βολές του ΝΒΑ όταν σημειώνει 19/19 σε έναν αγώνα που η ομάδα του χάνει από τους Kansas City Kings με 124-110.

το 1983... γαλλικές δυνάμεις βομβαρδίζουν βάση Σιιτών στο Λίβανο, σε αντίποινα της επίθεσης της 23ης Οκτωβρίου στη Βηρυτό, που στοιχίζει τη ζωή σε 58 Γάλλους στρατιώτες.

το 1983... ιδρύεται ο Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός των Ζαπατίστας.

το 1985... η εθνική ομάδα άρσης βαρών καταλαμβάνει την τρίτη θέση στους Βαλκανικούς Αγώνες του Πλόβντιβ. Πρώτη κατατάσσεται η Βουλγαρία και δεύτερη η Ρουμανία.

το 1989... εγκαινιάζεται ο πρώτος ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός στην Ελλάδα, το MEGA Channel.

το 1989... καταλύεται αναίμακτα το κομμουνιστικό καθεστώς της Τσεχοσλοβακίας, που θα μείνει στην ιστορία ως "βελούδινη επανάσταση".

το 1989... μία νεκρή, η Σταματία Κανελλοπούλου, δεκάδες τραυματίες, καταστροφές, λεηλασίες καταστημάτων, εμπρησμοί και συλλήψεις δεκάδων διαδηλωτών είναι ο απολογισμός των επεισοδίων στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία για τη 16η Επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

το 1991... διεξάγεται ο πρώτος αγώνας Κυπέλλου Cross Country στο mountain bike στην Βαρυμπόμπη με συμμετοχή 40 αθλητών.

το 1991... η Κροατία ανακοινώνει, ότι παραδίδει την πολιορκημένη πόλη του Βούκοβαρ, εάν ο στρατός, που βρίσκεται υπό σερβικό έλεγχο, εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών της πόλης αυτής.

το 1991... μήνυμα προς τα Σκόπια απευθύνει ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, καλώντας την ηγεσία της γειτονικής χώρας να σταματήσει την οικειοποίηση του μακεδονικού ονόματος και τις εδαφικές βλέψεις κατά ελληνικών περιοχών.

το 1992... στην Ιταλία, η αστυνομία συλλαμβάνει 75 άτομα κατά τη μεγαλύτερη εκστρατεία κατά της Μαφίας από το 1984.

το 1992... στις ΗΠΑ, το ομοσπονδιακό γραφείο απογραφής καταγράφει 1,8 εκατ. Ινδιάνους και 542 διαφορετικές φυλές.

το 1992... στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων παραπέμπονται να δικαστούν οι Γιώργος Κοσκωτάς, Γιάννης Ματζουράνης και Αλίκη Κουτσόγιωργα για ενεργητική δωροδοκία, απλή συνέργια και αποδοχή προϊόντος εγκλήματος από ιδιοτέλεια.

το 1993... πεθαίνει ο μεγάλος λαϊκός συνθέτης μας, Γιώργος Μητσάκης, σε ηλικία 72 ετών. Την ίδια μέρα, στη Νότια Αφρική, μετά από ολονύκτιες συνομιλίες, συμφωνήθηκε να τεθεί σε ισχύ νέο Σύνταγμα που θα τερμάτιζε την εξουσία της λευκής μειοψηφίας.

το 1994... ανακοινώνει την πρόθεσή του να παραιτηθεί από την ενεργό πολιτική ο Έλληνας Επίτροπος στην Κομισιόν Γιάννης Παλαιοκρασσάς.

το 1994... στις Φιλιππίνες, 74 είναι οι νεκροί και 171 οι τραυματίες από σεισμό.

το 1995... η ΓΣ του ΟΗΕ καταδικάζει, με απόφασή της, τις πυρηνικές δοκιμές , που διεξάγουν η Γαλλία και η Κίνα.

το 1995... τίθεται υπέρ της τελωνειακής σύνδεσης της Τουρκίας με την ΕΕ, ο Ισπανός Πρωθυπουργός Φελίπε Γκονζάλες.

το 1996... μοιράζονται το βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης νίκης οι ταινίες "Σφαγή του Κόκορα" του Πάντζη και "Απόντες" του Γραμματικού.

το 1997... στην Αίγυπτο, 78 είναι οι νεκροί, μεταξύ των οποίων 67 τουρίστες, τρεις αστυνομικοί και έξι μέλη της οργάνωσης, όταν φανατικοί ισλαμιστές της "Τζεμάα αλ Ισλαμίγια" ανοίγουν πυρ εναντίον τουριστών στο Λουξορ.

το 2000... ο Αλμπέρτο Φουτζιμόρι καθαιρείται από πρόεδρος του Περού.

το 2001... πεθαίνει από άγνωστη αιτία σε ηλικία 53 ετών ο κιθαρίστας των Can Μάικλ Καρόλι.

το 2003... ο Αυστριακής καταγωγής Αμερικανός ηθοποιός Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ αναλαμβάνει καθήκοντα ως κυβερνήτης της Πολιτείας της Καλιφόρνια.