Σαν σήμερα... (από το ιστορικό αρχείο της ΕΡΤ)

21 Νοεμβρίου

το 1694... γεννιέται ο Γάλλος φιλόσοφος, εγκυκλοπαιδιστής και συγγραφέας Βολτέρος, ψευδώνυμο του Φρανσουά Μαρί Αρουέτ. Ο μεγάλος διαφωτιστής θεωρούσε υπέρτατο αγαθό την ελευθερία και υπέρτατη αρετή την ανεξιθρησκία. Αγωνίστηκε υπέρ της απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό και γνώρισε φοβερές διώξεις για την πολεμική του κατά του δεσποτισμού. Πέθανε το 1778.
 

το 1783... υψώνεται στον παρισινό ουρανό το πρώτο επανδρωμένο αερόστατο. Εφευρέτες τα αδέλφια Ιωσήφ Μιχαήλ και Ιάκωβος Στέφανος Μογκοφλιέ. Επιβάτες ο Γάλλος φυσικός Ζαν Φρανσουά Πιλάτρ δε Ροζιέ και ο μαρκήσιος Ντ' Αρλάντ. Η περιπλάνηση τους διήρκεσε 25 λεπτά.
 

το 1877... ο Αμερικανός εφευρέτης Τόμας Έντισον ανακοινώνει, ότι ανακάλυψε το φωνόγραφο, ένα μέσο καταγραφής και αναπαραγωγής ήχου, τον οποίο ονομάζει "Ομιλούσα Μηχανή".
 

το 1879... παραπέμπεται στο Στρατοδικείο ο δεκανέας Βογιατζής, που κατηγορείται, ότι πρόδιδε μυστικά στον πρόξενο της Τουρκίας στον Πειραιά.
 

το 1888... αποφασίζεται στην Αγγλία, ότι η νίκη στο ποδόσφαιρο ισοδυναμεί με δύο βαθμούς, η ήττα με μηδέν και η ισοπαλία με ένα. Οι πρώτοι αγώνες παίζονται στις 8/9/1888 αλλά θα περάσει ένας αιώνας περίπου για να αλλάξει το σύστημα σε 3-0-1
 

το 1889... εγκαθίστανται οι ελληνικές αρχές στη Δυτική Θράκη.
 

το 1897... υπογράφεται στην Κωνσταντινούπολη Συνθήκη Ειρήνης Ελλάδας-Τουρκίας με επαχθείς όρους για την πρώτη.
 

το 1898... γεννιέται ο Βέλγος σουρεαλιστής ζωγράφος, Ρενέ Μαγκρίτ.
 

το 1902... γεννιέται ο Μιχαήλ Σουσλόφ. Άφησε εποχή ως καθοδηγητής στο Κομουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης.
 

το 1904... γεννιέται ο Κόλμαν Χόκινς, Αμερικανός μουσικός της Τζαζ.
 

το 1912... συνάπτεται ανακωχή μεταξύ Τούρκων και Βουλγάρων, ως εκπροσώπων και της Σερβίας και του Μαυροβουνίου.
 

το 1916... πεθαίνει ο Φραγκίσκος Ιωσήφ, αυτοκράτορας της Αυστροουγγαρίας από το 1848. Η επίθεση του στη Σερβία, με αφορμή την δολοφονία του διαδόχου στο Σεράγεβο, πυροδότησε τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον διαδέχτηκε ο μικρανιψιός του, Κάρολος Α', που εξαναγκάστηκε σε παραίτηση δύο χρόνια αργότερα, με την κατάργηση της αυτοκρατορίας.
 

το 1920... γεννιέται ο Stan Musial, Αμερικανός παίκτης του μπέιζμπολ και μάνατζερ, που παίζοντας για 22 χρόνια στους St. Louis Cardinals, έκανε τα περισσότερα ρεκόρ από κάθε άλλο παίκτη.
 

το 1920... ο IRA (Δημοκρατικός Ιρλανδικός Στρατός) εκτελεί 14 Βρετανούς πράκτορες κατά την πρώτη "Αιματηρή Κυριακή", της Βρετανίας, όπως έμεινε γνωστή.
 

το 1923... εκλέγεται αρχηγός της Δημοκρατικής Ένωσης ο "κοινωνιολόγος" Αλέξανδρος Παπαναστασίου.
 

το 1931... συλλήψεις αξιωματικών γίνονται στη Λάρισα, ως ενεχομένων σε στρατιωτική συνωμοσία.
 

το 1932... στη Γερμανία, ο Χίτλερ δε δέχεται το αξίωμα του καγκελάριου με περιορισμένες αρμοδιότητες, που πρότεινε ο Πρόεδρος Χίντενμπουργκ.
 

το 1934... ξεκινά το δημοφιλές μιούζικαλ, Anything Goes, στο Μπρόντγουέι.
 

το 1937... ο Ευγένιος Μραβίνσκι διευθύνει στο Λένινγκραντ την πρώτη ερμηνεία της Πέμπτης Συμφωνίας του Ντιμίτρι Σοστακόβιτς.
 

το 1940... οι Έλληνες με το Γ' Σώμα Στρατού, υπό τον στρατηγό Τσολάκογλου, και το Συγκρότημα "Κ" του στρατηγού Κοσμά, καταλαμβάνουν τα υψώματα του Ιβάν και της Μοράβας, που έχουν εξαιρετικά μεγάλη στρατηγική σημασία για την προέλαση στην Κορυτσά.
 

το 1941... στις ΗΠΑ, 12 απεργοί εργάτες ορυχείων στο Έντενμπορν της Πενσιλβάνια σκοτώνονται σε ταραχές.
 

το 1942... ο σκιτσογράφος Μπομπ Κλάμπετ δημιουργεί τον χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων Τουίτι Μπερτ, τον αιώνιο στόχο του γάτου Σιλβέστερ.
 

το 1942... πεθαίνει ο Τζέιμς Χέρτζογκ, ο Νοτιοαφρικανός πολιτικός (πρωθυπουργός μεταξύ 1924-1939) και στρατηγός των Μπόερς.
 

το 1944... κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στη Μάχη του Ειρηνικού οι Αμερικανοί αρχίζουν την ανακατάληψη των νησιών Γκιλμπέρ.
 

το 1945... γεννιέται η Αμερικανίδα ηθοποιός Γκόλντι Χόουν.
 

το 1945... το ενωμένο συνδικάτο των εργατών στην αυτοκινητοβιομηχανία κάνει την πρώτη μεταπολεμική απεργία στις εγκαταστάσεις της Τζένεραλ Μότορς στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν.
 

το 1949... ο ΟΗΕ αποφασίζει, ότι από το 1952 η Λιβύη θα ανακηρυχθεί ανεξάρτητο κράτος.
 

το 1951... σοβαρά άρρωστος είναι ο πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας ενώ με τηλεγράφημα ζητείται η επίσπευση της επιστροφής του Σοφοκλή Βενιζέλου από τις ΗΠΑ.
 

το 1962... η Κίνα ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός στην εμπόλεμη ζώνη των ορίων με την Ινδία, δηλώνοντας, ότι θα αποσύρει τα στρατεύματά της 12 μίλια πίσω από τη γραμμή των συνόρων, που υπήρχαν το 1959.
 

το 1963... η ελληνική σημαία κατέχει την 5η θέση στην παγκόσμια ναυτιλία.
 

το 1963... το Κονγκό απομακρύνει τους Σοβιετικούς συμβούλους και αποκόπτει τους δεσμούς του με τη Μόσχα.
 

το 1965... γεννιέται η Ισλανδή τραγουδίστρια, συνθέτρια και ηθοποιός Μπιοργκ.
 

το 1969... οι ΗΠΑ θέτουν σε τροχιά τον πρώτο βρετανικό ραδιοφωνικό δορυφόρο.
 

το 1970... αεροπλάνα των ΗΠΑ διεξάγουν βομβαρδιστικές επιδρομές στο βόρειο Βιετνάμ.
 

το 1973... με αφορμή της ισραηλινοαιγυπτιακή διαμάχη, οι Μπράιαν και Μαικλ ΜακΚόμακ από το Μπέβερλι Χιλς της Καλιφόρνιας καθιερώνουν την 21η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Χαιρετισμού (World Hello Day).
 

το 1977... την παρθενική του πτήση κάνει το υπερηχητικό επιβατικό αεροσκάφος Concorde από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη.
 

το 1980... ο καθολικός βουλευτής Γιέρζι Οζολόφσκι διορίζεται αντιπρόεδρος της κυβέρνησης στην Πολωνία.
 

το 1981... αρχίζει η δίκη του δολοφόνου του Αιγυπτίου Προέδρου Ανουάρ Σαντάτ.
 

το 1985... συλλαμβάνεται ο Ισραηλινός Jonathan Polard, αναλυτής πληροφοριών στρατιωτικής σκοπιμότητας του αμερικανικού ναυτικού, με την κατηγορία διαρροής πληροφοριών ασφαλείας σχετικά με τα αραβικά κράτη στο Ισραήλ.
 

το 1991... 20 άτομα σκοτώνονται, όταν επιβατικό αεροπλάνο των αερογραμμών του Αζερμπαϊτζάν συντρίβεται στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
 

το 1991... σβήνει και η τελευταία από τις φλεγόμενες πετρελαιοπηγές του Κουβέιτ. Ο πόλεμος με το Ιράκ είχε τελειώσει 9 μήνες νωρίτερα.
 

το 1991... στη Σομαλία, εκατοντάδες είναι οι νεκροί από τις συγκρούσεις που ξεσπούν, λίγες μέρες μετά την εκδήλωση πραξικοπήματος.
 

το 1992... αποκλεισμένη για πέμπτη μέρα είναι η Θράκη, καθώς συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις των κατοίκων, με αφορμή την απόφαση για οικονομική εκκαθάριση τριών μεγάλων βιομηχανιών.
 

το 1992... ο Αμερικανός γκαρντ του Ηρακλή Στιβ Μπαρτ παίζει τον τελευταίο του αγώνα στην Ελλάδα εναντίον του Σπόρτιγκ στα Πατήσια για την 9η αγωνιστική και σημειώνει τους 36 από τους 78 πόντους της ομάδας του. Λίγες ημέρες μετά, συλλαμβάνεται στο αεροδρόμιο για κατοχή ναρκωτικών και απελαύνεται.
 

το 1992... σε ηλικία 72 ετών, πεθαίνει ο Πρόεδρος του Λάος, Κέιζον Πομβιχάνε.
 

το 1993... 115 άτομα σκοτώνονται, όταν αεροσκάφος των αερογραμμών της Δημοκρατίας των Σκοπίων προσκρούει και συντρίβεται σε χιονισμένη βουνοπλαγιά, κοντά στην Αχρίδα.
 

το 1994... με δίχτυα τυλίγουν τις πρεσβείες της Γαλλίας και της Ιταλίας στην Αθήνα, μέλη της Greenpeace για να διαμαρτυρηθούν για τη χρήση αφρόδικτων, που σκοτώνουν χιλιάδες δελφίνια κάθε χρόνο στη Μεσόγειο.
 

το 1994... περίπου 10.000 Παλαιστίνιοι διαδηλώνουν στη Λωρίδα της Γάζας υπέρ του Γιάσερ Αραφάτ, μετά τα αιματηρά γεγονότα, στα οποία θα χάσουν τη ζωή τους 14 άτομα.
 

το 1994... το ΝΑΤΟ ξεκινά εναέρια επίθεση χωρίς προηγούμενο εναντίον κατεχόμενης από τους Σέρβους αεροπορικής βάσης των επαναστατών στην Κροατία. Πρόκειται για την μεγαλύτερη τέτοιου είδους επιδρομή στην 45χρονη ιστορία της Συμμαχίας.
 

το 1995... βγαίνει στις αίθουσες η ταινία Toy Story.
 

το 1995... εγκαινιάζεται ο πολιτικός διάλογος Κύπρου-Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ), ώστε μετά την ένταξη της Μεγαλονήσου στην Ε.Ε, να προχωρήσει η ένταξή της και στην ΔΕΕ.
 

το 1995... η Γαλλία ανακοινώνει, ότι προέβη στην τέταρτη κατά σειρά πυρηνική της δοκιμή στην ατόλη Μουρουρόα, στο νότιο Ειρηνικό.
 

το 1995... κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Άρσης Βαρών που διεξάγεται στην Κίνα ο Πύρρος Δήμας θριαμβεύει με 2 χρυσά, 1 αργυρό και ένα παγκόσμιο ρεκόρ σηκώνοντας 212 κιλά στο ζετέ. Ο Κάχι Καχιασβίλι σαρώνει στα 99 κιλά με 2 χρυσά, 1 χάλκινο, 3 πανελλήνια ρεκόρ και ισοφάριση του παγκοσμίου ρεκόρ στο ζετέ, ο Βαλέριος Λεωνίδης κερδίζει 3 αργυρά, ο Βίκτωρ Μήτρου 2 χάλκινα, η Γιώτα Αντωνοπούλου 3 χάλκινα στα 83 κιλά και η Μαρία Χριστοφορίδου 1 χάλκινο μετάλλιο.
 

το 1995... στις ειρηνευτικές συνομιλίες του Ντέιτον στο Οχάιο των ΗΠΑ, οι αντιμαχόμενες πλευρές στη Βοσνία συμφωνούν ανακωχή.
 

το 1996... η Τουρκία ανακοινώνει ότι δεν θα αποδεχθεί τα ευρωπαϊκά κονδύλια του προγράμματος MEDA, σε περίπτωση επιβολής όρων για τη χρησιμοποίησή τους.
 

το 1997... στην πρώην Γιουγκοσλαβία, οι πρώην εμπόλεμοι καταστρέφουν 6.600 περίπου κομμάτια οπλισμού, βάσει της ειρηνευτικής συμφωνίας.
 

το 2000... πεθαίνει ο Εμίλ Ζάτοπεκ, η "ατμομηχανή" του παγκόσμιου στίβου. Κατέκτησε συνολικά 4 ολυμπιακά μετάλλια στα 5 χιλιόμετρα, στα 10 χιλιόμετρα και στον μαραθώνιο.